Afscheid nemen bestaat niet…
Deze songtekst van Marco Borsato klinkt in mijn hoofd, terwijl ik nadenk over het afscheid nemen van mijn Belgische vriendin en buurvrouw hier in New Delhi. Zij gaat terug naar België, ik blijf hier. Het is inherent aan het leven als expat: je ontmoet veel nieuwe mensen, maar moet altijd weer afscheid nemen van degenen die eerder weggaan. Nieuwe sociale contacten opdoen als expat is niet gemakkelijk (expat netwerken), maar wanneer je dan een klik met iemand hebt deel je iets bijzonders samen. Je zit in hetzelfde schuitje: hetzelfde vreemde land, dezelfde aanpassingsproblemen, dezelfde lange dagen die je als expatpartner moet vullen wanneer je man aan het werk is. Wie kan ik voortaan bellen om koffie te drinken? Wie kan ik meevragen als ik me verveel en een markt wil afstruinen? Met wie kunnen we een oer-Hollandse spelletjesavond organiseren in India? Deze sociale cyclus waar veel expats zich in bevinden wordt dubbel beleefd in gezinnen met kinderen. Want niet alleen moeten de ouders afscheid nemen van hun vrienden, de kinderen missen hun vriendjes en vriendinnetjes op school. Ieder jaar weer een nieuwe samenstelling van de klas, en ieder jaar weer afscheid nemen van een aantal oude en vertrouwde vrienden.
Omgaan met afscheid nemen
Hoe kun je omgaan met je eigen gevoelens van verlies wanneer je afscheid moet nemen? En hoe begeleid je je kinderen?
- Geef ruimte aan het gevoel van missen Afscheid nemen begint vaak al voor het moment van daadwerkelijk afscheid. Schuif deze gevoelens niet weg, maar erken en accepteer dat je je voorbereidt op het moment van afscheid. Bespreek dit ook met je kind: het mag zich verdrietig voelen over het naderende afscheid.
- Wat ga je missen? Vaak is het moeilijk en pijnlijk om stil te staan bij wat je precies gaat missen aan de ander. Toch zijn ook deze gevoelens en gedachten reëel en is het belangrijk om hierbij stil te staat, ook in gesprek met je kind. Wat was zo leuk aan deze persoon? Wat deelden jullie samen? Weten wat je gaat missen kan helpen bij de voorbereiding op het daadwerkelijke missen.
- Plan een vrolijk afscheid Afscheid nemen is geen vrolijke activiteit, maar je zou het afscheid wel kunnen verzachten door als laatste moment samen iets te doen waar jullie beiden van genieten. Gingen jullie samen uit eten, of beoefenden jullie gezamenlijk een sport? Laat dat dan een mooie afsluiter zijn. Deed je kind samen met een vriendje altijd een bepaald spel? Laat ze dat dan spelen op hun laatste speelafspraak.
- Wees realistisch over de toekomst Misschien is er de wens om contact te houden in de toekomst. Dit gevoel kan, zeker wanneer het naderende afscheid dichterbij komt, erg sterk worden. Toch is het belangrijk realistisch te zijn over hoe en hoe intensief je contact wil blijven houden. Zeker in het geval van afscheid nemen bij kinderen is het van belang geen zaken te beloven die je niet kunt nakomen. Stel daarom in eerste instantie niet te hoge doelen bij het houden van contact. In plaats van te zeggen dat de kinderen elkaar weer zullen opzoeken over 6 maanden, zou je als eerste stap kunnen afspreken dat ze met elkaar kunnen blijven skypen.