Dwang
Wat is een obsessieve-compulsieve stoornis en wat kun je er tegen doen?
Als je last hebt van dwangklachten, bestaan deze uit dwanggedachten en/of dwanghandelingen.
Dwanggedachten
- Gedachten die telkens terugkomen en hardnekkig in je hoofd blijven zitten, alsof de gedachten worden opgedrongen. De gedachten zijn zinloos en je wordt er angstig van
- Gedachten die veel verder gaan dan je gewoon zorgen maken over de dagelijkse dingen
- Gedachten die je probeert tegen te gaan met andere gedachten of door andere dingen te gaan doen of waarbij je probeert te doen alsof de dwanggedachten er niet zijn
- Gedachten die uit je eigen geest komen en niet op de een of andere manier van buiten
- Gedachten die gaan over ziektes, vuil, fouten maken met vreselijke afloop, je eigen agressie, over seks, of over god en godsdienst
- Gedachten die je vreemd en overdreven vind en ook niet bij je vind passen
Dwanghandelingen
- Handelingen die je steeds maar weer doet, zoals handen wassen, dingen controleren
- Handelingen die je in je hoofd doet, bijvoorbeeld dingen tellen of steeds maar bidden
- Handelingen die je van jezelf moet doen, meestal na een dwanggedachte
- Handelingen waarmee je datgene wilt voorkomen waar je bang voor bent; afkloppen op vers hout om ongeluk te voorkomen, dingen heel vaak doen, zoals tientallen keren handen wassen om te voorkomen dat je een besmettelijke ziekte krijgt
- Handelingen die weinig of niets te maken hebben met datgene dat je wilt voorkomen
- Handelingen als controleren, schoonmaken en wassen, dingen symmetrisch neerzetten, ordenen, overmatig bidden, hamsteren of verzamelen
Statistieken over dwangklachten
Van alle volwassen Nederlanders heeft bijna 1% ooit in het leven een obsessief-compulsieve stoornis gehad. Jaarlijks krijgt 0,3% voor het eerst dwangklachten. De dwangklachten beginnen gemiddeld op een leeftijd van 24 jaar. Het duurt meestal tientallen jaren: bijna de helft van de mensen heeft het langer dan 30 jaar. In die 30 jaar hebben ze soms wel perioden met minder dwangklachten. De stoornis duurt langer als iemand het op jonge leeftijd krijgt en last heeft van zowel dwanggedachten als dwanghandelingen. De symptomen kunnen in de loop van de tijd veranderen. Zo kan iemand met smetvrees later bang worden om ongelukken te veroorzaken, wat gepaard gaat met het controleren van elektrische apparaten.