Steeds meer psychologen bieden tegenwoordig een Mindfulnesstraining aan. Dit kan zowel in groepsverband als in een individuele training. Wat is Mindfulness? Wat is het nut van Mindfulness? En welke handvatten biedt deze therapievorm bij stress, chronische pijn en angst?
Wat is Mindfulness?
De term Mindfulness komt oorspronkelijk uit het boeddhisme. Mindfulness kan vertaald worden als opmerkzaamheid: je steeds bewust zijn van wat er zich van moment tot moment aan je voordoet, zonder hierover te oordelen of onmiddellijk op te reageren. Tijdens de mindfulness-training leer je objectief te observeren wat er zich in het hier en nu aan je voordoet en zodoende patronen die je je (vaak onbewust) aangeleerd hebt, te herkennen en te kunnen veranderen. In onze (westerse) cultuur wordt mindfulness steeds meer toegepast als erkende behandelwijze voor bijvoorbeeld stress, chronische pijn en angst.
Mindfulness en stress
Vanuit evolutionair perspectief richten de hersenen zich automatisch op gevaar en je ervaart dit als stress. Wanneer je in het dagelijks leven constant onder druk staat en een gebrek aan controle ervaart kan deze stress chronisch worden met negatieve gevolgen voor je geestelijke en lichamelijke gezondheid. Je hebt dan bijvoorbeeld de neiging te piekeren over het verleden en je zorgen te maken over de toekomst. Mindfulness legt de nadruk op het hier en nu. Door het richten van de aandacht op de eigen reactie op stress krijg je zicht op je eigen automatische reactiepatronen. Door een observerende houding aan te nemen kun je stress effectief verminderen.
Mindfulness en chronische pijn
Chronische pijn is pijn die meer dan een half jaar duurt of gedurende lange tijd telkens terugkeert en niet gemakkelijk verlicht kan worden (bijvoorbeeld pijn door ingewikkelde breuken, onbegrepen klachten of ziektes die moeilijk te behandelen zijn). Sommige mensen krijgen uiteindelijk, na een lang behandeltraject, van hun dokter te horen dat ze moeten ‘leren leven’ met hun pijn, maar er wordt vaak niet bij verteld hoe dat moet. Mindfulness kan hierbij helpen. De therapie is erop gericht je te leren omgaan met die pijn. Niet door deze pijn te willen laten verdwijnen (wat vaak niet kan), maar door deze pijn te accepteren, te leren dragen en een plek in je leven te geven.
Mindfulness en angst
Mindfulness kan ook helpen bij verschillende vormen van angst; sociale angst, faalangst, of bijvoorbeeld een paniekstoornis. Angst staat vaak een ontspannen leven in de weg. We zijn gewend angst weg te stoppen en niet te voelen. Tijdens de mindfulnesstraining oefen je het observeren van gedachten als gebeurtenissen. Daarnaast sta je stil bij het gegeven dat gedachten geen feiten of waarheden zijn. Door middel van Mindfulness realiseer je je dat jij niet je angst zelf bent! Je leert te beseffen dat je angst er is en dat je ermee om moet gaan. Door het nemen van afstand en te observeren kun je de angst los zien van jezelf en ben je beter in staat er op een andere manier op te reageren. Heeft dit artikel jouw aandacht geprikkeld en ben je geïnteresseerd geworden in mindfulness? Wil je er meer over weten, leren, of denk je dat mindfulness (oefeningen) jou zouden kunnen helpen? Neem dan contact op met één van onze psychologen voor meer informatie.