Verhuizen naar Scandinavië: voor Martine (48) is dit altijd al een droom geweest. In eerste instantie ging haar voorkeur uit naar Denemarken, maar uiteindelijk bleek Zweden een betere plek om haar drie kinderen op te voeden. Hoe is om te wonen als Nederlander in Zweden?
Kijkend naar huizen bleek dat ze voor relatief weinig geld meer ruimte kon krijgen dan in Nederland. Voor haarzelf en haar kinderen, met name de oudste die een autistische stoornis heeft, leek het vertrek uit Nederland naar Zweden een uitkomst. Het leven als Nederlander in Zweden lonkte…
Emigreren naar Zweden
Emigreren is een ingrijpende en soms ook stressvolle gebeurtenis voor vrijwel alle migranten. De meeste migranten ervaren een bepaalde spanning voor vertrek en komen in meer of mindere mate uitdagingen tegen bij het aanpassen aan het nieuwe land. Martine heeft haar emigreren naar Zweden echter vanuit een heel ander perspectief meegemaakt: noodgedwongen moesten ze na een dreigende interventie van Jeugdzorg eerder weg uit Nederland en vluchtte ze met haar kinderen naar Zweden. “We reden ’s nachts met een geleende auto door Duitsland. De kinderen wisten van niets; voor hen was dit een verrassingsreisje. Tijdens de reis was ik heel bang om tegengehouden te worden bij de grens. Nadat we in Duitsland op de boot reden kon ik weer opgelucht ademhalen en wisten de kinderen dat we naar Zweden gingen”, aldus Martine.
Groeiend vertrouwen
De eerste periode kampeerden ze op luchtbedden in hun huis. Door het overhaaste vertrek konden ze niet veel meenemen. Een stapelbedje voor de kinderen, kleren en speelgoed. Een paar dagen later kwam een goede vriend met nog meer spullen uit ons huis. Mijn ex is een aantal keren heen en weer gereden om spullen uit mijn huis op te halen. En hoewel er opluchting was weg te zijn uit Nederland, bleef Martine heel voorzichtig voor instanties in Zweden en durfde ze maar weinig mensen te vertrouwen. Martine: “Ook in Zweden is mijn vertrouwen een aantal keren flink beschaamd door mensen die ik vertrouwde. Ik heb hulp nodig bij de zorg voor mijn autistische zoon, maar er was altijd de angst dat er een melding bij Jeugdzorg Nederland zou komen.” Gelukkig heeft Martine het enorm getroffen met de kinderarts en de kinderpsychologe in Zweden: “Ze vinden dat er in Nederland wel heel heftig gereageerd wordt op hulpvragen van ouders. Hier in Zweden is de tendens om kinderen zoveel en zo lang mogelijk thuis te laten en ze daarbij te helpen. Als Nederlander in Zweden kun je de verschillen goed merken.”
Tips voor het maken van een nieuwe start
Het leven met angst heeft zijn weerslag gehad op Martine. Het is lastig een sociaal netwerk op te bouwen in een kleine gemeenschap, je bent toch wat voorzichtiger geworden. Martine is in Nederland afgekeurd voor werk wegens rugklachten en kan daarom in Zweden ook moeilijk aan werk komen. In plaats daarvan gaat ze naar school: vier ochtenden in de week volgt ze lessen Zweeds en maatschappijleer. Dit geeft haar voldoening en daarnaast genoeg tijd om voor haar kinderen te zorgen, die ook naar school gaan. Martine adviseert mensen in dezelfde positie: “Als je noodgedwongen je eigen land moet verlaten, richt je dan in eerste instantie op je kinderen en op de basisbehoeften van je gezin. Wanneer je de basis op orde hebt, kun je kijken naar een vorm van dagbesteding. Of het nu het aanleggen van een moestuin, een cursus, betaald werk of vrijwilligerswerk is: het zorgt ook voor afleiding en helpt je je prettig te voelen in je nieuwe land.”
Een toekomst voor de Nederlander in Zweden
Hoe de toekomst eruit zal zien voor Martine? Blijft zij als Nederlander in Zweden wonen? Teruggaan naar Nederland is in ieder geval geen optie. Martine hoopt in eerste instantie de zorg voor haar autistische zoon op orde komt in Zweden. Doorgaan met leren en studeren is een grote wens. Ook zou ze graag hulp willen bij het verwerken van het trauma van haar vlucht uit Nederland. “Hoewel ik steun put uit het contact dat ik heb met andere vrouwen die hetzelfde hebben meegemaakt, zou ik ook graag met een professional willen praten over wat ik heb meegemaakt en hoe ik het een plekje kan geven. Mijn financiële situatie en de intensieve zorg voor de kinderen, die de hoogste prioriteit hebben, maken dat ik op dit moment nog geen hulp heb kunnen vinden.” Martines verhaal maakt duidelijk dat een vertrek uit Nederland niet altijd vrijwillig is. Een dergelijk ‘vluchten’ uit Nederland kan een traumatische ervaring zijn, waarbij het belangrijk kan zijn om hulp te zoeken bij de verwerking ervan. Herken je je in Martines verhaal en merk je dat jouw vertrek uit Nederland ook zijn sporen heeft achtergelaten? Neem dan contact met ons op om de mogelijkheden van online therapie te bespreken. Aeffectivity schrijft elk kwartaal een artikel over heimwee in het tijdschrift VertrekNL. VertrekNL richt zich specifiek op Nederlanders die vertrekken naar het buitenland. www.aeffectivity.com