Paniekstoornis

Wat is een paniekstoornis en wat kun je ertegen doen?

Mensen met paniekklachten hebben last van regelmatig terugkerende paniekaanvallen. Je hebt onverwacht last van een grote angst, zonder dat daar een directe aanleiding voor is. Het gebeurt gewoon. Tegelijkertijd heb je vaak last van lichamelijke klachten voorafgaand en tijdens een paniekaanval. Vaak hebben mensen dan last van een paniekstoornis.

Klachten die voorkomen bij een paniekstoornis

  • Onverwachte paniekaanvallen
  • Hartkloppingen of pijn op de borst
  • Zweten, opvliegers of koude rillingen
  • Trillen
  • Duizeligheid
  • Ademnood of kortademigheid
  • Gevoel van onwerkelijkheid of los van jezelf te staan
  • Angst om gek te worden of je zelfbeheersing te verliezen
  • Angst om dood te gaan of flauw te vallen

Agorafobie

De helft van de mensen met paniekklachten heeft ook last van agorafobie. In dat geval ga je bepaalde situaties of plaatsen uit de weg, omdat je bang bent voor een nieuwe aanval. Of je gaat niet naar plaatsen waar je niet snel weg kan komen: in de trein, de bus of het vliegtuig. Ook bruggen, tunnels of plaatsen ver van huis kun je dan gaan vermijden. Agorafobie werd vroeger ook wel pleinvrees, straatvrees, ruimtevrees of engtevrees genoemd.

Klachten na eerste paniekaanval

Mensen met een paniekstoornis hebben minstens een maand na hun eerste paniekaanval last van:

  • Ongerustheid voor het krijgen van een volgende aanval
  • Bezorgdheid over de gevolgen van hun paniekklachten
  • Vermijdingsgedrag

Mensen met een paniekstoornis hebben naast hun paniekklachten veel meer kans op ook nog een depressie, verslavingsproblemen of een andere angststoornis (vooral de obsessief-compulsieve- of dwangstoornis). Van alle Nederlanders tot 65 jaar heeft 3,8% ooit in hun leven last van een paniekstoornis gehad. Het aantal nieuwe gevallen per jaar is 0,8%. Vrouwen hebben 1,5 tot 3 maal zo vaak last van paniekklachten en hebben ook vaker last van agorafobie.

Wat kun je tegen paniekklachten doen?

Nadat de diagnose paniekstoornis is gesteld door de huisarts of een psycholoog, wordt de behandeling bepaald op basis van de ernst van de klachten. Bij paniekklachten is het slim om zo snel mogelijk met een therapie te starten, nadat de eerste paniekaanvallen terugkerend hebben plaatsgevonden. Als je langer wacht kan de vermijding al wat hardnekkiger zijn en duurt de behandeling over het algemeen langer. Een psychologische behandeling voor je klachten kan een goede stap zijn om van je paniekstoornis af te komen.

Heb of herken je klachten?