Slaapproblemen

Slaapstoornissen

Een derde van de Nederlandse bevolking heeft wel eens slaapproblemen. Voor tien tot vijftien procent van de bevolking is slapeloosheid een langdurig en ernstig probleem. Vrouwen hebben twee keer zo vaak last van slaapproblemen als mannen. Ook veel ouderen hebben slaapproblemen. Iedereen slaapt wel eens slecht. Je ligt uren te piekeren en te draaien en kunt maar niet in slaap komen. Of je slaapt slecht omdat je de dag erna een spannende of drukke dag hebt. Voor een of twee nachten is dat niet zo erg. Maar het wordt anders als je elke nacht de klok drie uur hoort slaan en ’s ochtends doodmoe uit bed stapt. Dan kunnen je slaapproblemen een slaapstoornis zijn.

Slaap heb je nodig om tot rust te komen. Tijdens je slaap herstel je lichamelijk en geestelijk en krijg je weer energie. Gemiddeld slapen we een derde van ons leven, maar dat is voor iedereen weer anders. De een heeft weinig slaap nodig, de ander veel. Hoe ouder mensen worden, hoe minder ze gaan slapen. Baby’s slapen gemiddeld zestien uur per dag, volwassen zo’n zeven tot acht uur en ouderen vaak minder. Vrouwen slapen gemiddeld wat meer dan mannen. Ieder mens heeft zijn eigen dag- en nachtritme. Zo zijn er ochtendmensen en avondmensen. Belangrijk is of iemand goed slaapt en of hij een uitgerust gevoel heeft. Hoe lang iemand slaapt is minder belangrijk.

Slaapcyclus

De slaap begint met sluimeren en wordt steeds dieper, totdat je in een zeer diepe slaap bent. In deze diepe slaap zijn de meeste mensen moeilijk wakker te maken. Uw lichaam rust nu uit en bouwt nieuwe energie op. Na die diepe slaap komt de droomslaap, dat heet ook wel REM-slaap (Rapid Eye Movement). In de REM-slaap verwerk je allerlei emoties en informatie van de dag. Dit is ook de slaap waarin de meeste dromen en soms ook nachtmerries voorkomen. Elke nacht heb je vier tot vijf keer een slaapcyclus van ongeveer anderhalf uur: sluimeren, diepe slaap en dan de REM-slaap. In de loop van de nacht wordt je slaap lichter, duren de REM-slaapfases langer en heb je kortere periodes van diepe slaap.

Slaapproblemen: welke vormen van slaapstoornissen zijn er?

Slaapproblemen of een slaapstoornis kunnen ontstaan door verschillende zaken, zoals stress (hoge werkdruk, spanningen thuis, geldzorgen, problemen met kinderen, etc), leefgewoonten (drinken van zwarte koffie, roken, laat eten, veel suiker eten, veel activiteiten laat op de avond, etc) of traumatische gebeurtenissen. De oorzaken van apneu, narcolepsie en verstoringen van het slaap-waakritme zijn vaak anders. Online begeleiding van slaapproblemen bij Aeffectivity kunnen een onderdeel zijn van een lopende behandeling.

Insomnie of chronische slapeloosheid

Insomnie is de meest voorkomende slaapstoornis. Hierbij heb je moeite met inslapen, doorslapen of ben je niet uitgerust na je slaap. Je hebt insomnie als je minimaal een maand deze klachten hebt.

Hypersomnie

Je kunt overdag moeilijk wakker blijven. Je slaapt ’s nachts en overdag erg veel, maar je blijft toch slaperig.

Slaapapneu

Bij slaapapneu stop je ’s nachts soms seconden tot een paar minuten met ademen. Je schrikt dan wakker en je gaat weer ademhalen. Doordat je plotseling veel lucht naar binnen zuigt, snurk je erg hard. Overdag voel je je vaak slaperig. De oorzaak van slaapapneu is vaak een slecht gevormd gehemelte of het inzakken van spieren in de keelholte. Overgewicht heeft een negatief effect op slaapapneu en maakt de klachten erger.

Verstoringen van het slaap-waakritme

Mensen die in ploegendienst werken, medicijnen of drugs gebruiken kunnen hier last van hebben. Je biologische klok raakt verstoord, wat ervoor zorgt dat je moe bent en problemen hebt met in slaap komen en doorslapen.

Narcolepsie

Je hebt overdag plotselinge, onweerstaanbare slaapaanvallen. Je voelt je eigenlijk steeds slaperig. Of je krijgt opeens een spierverslapping en zakt plotseling in elkaar. Dat gebeurt meestal bij heftige emoties als hard lachen of boosheid.

Slaapproblemen door onrust in de benen

Bij restless legs heb je een irriterend, branderig gevoel in je benen. Als je je benen beweegt, gaat het nare gevoel weg. Maar zodra je stopt met bewegen, komt het nare gevoel weer terug. Vaak heb je deze klachten ’s avonds en ’s nachts waardoor je slecht slaapt.

Nachtmerries

Nachtmerries zijn extreem angstige dromen met erg negatieve emoties. Meestal schrik je wakker en kun je je de nachtmerrie goed herinneren.

Slaapwandelen

Slaapwandelen is wandelen terwijl je slaapt en je omgeving denkt dat je wakker bent.

Praten in je slaap

Door in je slaap te praten, krijgt je lichaam niet voldoende rust. Je kunt overdag dus moe zijn.

Tandenknarsen

Bij tandenknarsen schuif je tijdens je slaap je boventanden en ondertanden over elkaar. Dit geeft een schurend of knarsend geluid. Soms doe je het zo hard, dat het glazuur van je tanden stuk gaat. Het is dus erg slecht voor je gebit.

Pavor nocturnus

Bij deze aandoening heb je in je slaap last van angstaanvallen. Je wordt plotseling wakker met een paniekerige schreeuw. Je maakt dan een verwarde indruk. Zowel pavor noctumus als slaapwandelen komen vooral voor bij kinderen en verdwijnen meestal bij het ouder worden.

Slaapstoornissen die te maken hebben met een psychiatrisch probleem

Als je psychische problemen hebt, zoals een depressie of angst, kan het zijn dat je daardoor te weinig slaapt. Je kunt slecht in slaap komen, je wordt vroeg wakker of je wordt ’s nachts vaak wakker. Soms slapen mensen met psychische problemen juist langer dan normaal.

Slaapstoornissen die te maken hebben met lichamelijke klachten

Slaapproblemen kunnen te maken hebben met lichamelijke ziekten zoals diabetes of een schildklieraandoening. Ook kun je door het gebruik van medicijnen, drugs of alcohol slaapproblemen krijgen. Je hebt vooral moeite met in slaap komen. Ook word je ’s nachts vaak wakker of word je ’s ochtends te vroeg wakker. Sommige mensen slapen juist weer te veel. Je kunt ook lichamelijke klachten hebben zoals pijn en benauwdheid waardoor je slecht slaapt. Een voorbeeld van medicijnen die je slaap beïnvloeden zijn bloeddrukverlagende medicijnen.

Heb of herken je klachten?