PTSS

Een posttraumatische stress-stoornis (PTSS) is een angststoornis en kan komen na een ingrijpende ervaring zoals een oorlogservaring, een natuurramp, een vliegtuigongeluk, een terroristische aanslag, aanranding of verkrachting, beroving met geweld, of door het zien van mensen die ernstig gewond zijn of gedood. Tijdens de schokkende gebeurtenis of het trauma verlies je bijna helemaal de controle. Je raakt de greep op je dagelijkse leven kwijt en voelt je vaak machteloos. Verder raakt je leven enorm ontwricht. Je raakt vaak het vertrouwen in jezelf en andere mensen kwijt, de zekerheid van het bestaan en het idee van je eigen onkwetsbaarheid.

Zo’n schokkende gebeurtenis kan je geestelijk en lichamelijk evenwicht ernstig verstoren. Geest en lijf blijven als het ware rekening houden met gevaar dat er niet meer is: de angst blijft de hele tijd bestaan. Chronische stress, extra grote waakzaamheid, en allerlei lichamelijke klachten zijn vaak het gevolg. Dit hindert mensen met PTSS op veel manieren in hun dagelijks leven. Er is een belangrijk verschil met andere psychische stoornissen. Ook daar spelen negatieve levensgebeurtenissen vaak een rol, maar een PTSS gaat altijd direct terug op een trauma. De PTSS verschilt ook van andere stoornissen omdat mensen niet het trauma zelf, maar de herinnering aan het trauma uit de weg willen gaan.

Ze hebben een gebeurtenis meegemaakt met een dreigende of daadwerkelijke dood of ernstige verwonding. Zij, en eventueel andere betrokkenen, reageren met grote angst, hulpeloosheid of afschuw. Ze beleven deze traumatische gebeurtenis de hele tijd opnieuw op minstens één van de volgende manieren:

• Ze krijgen terugkerende en onaangename herinneringen aan de gebeurtenis. Herinneringen die ze niet uit de weg kunnen gaan.
• Ze dromen steeds weer akelig over de gebeurtenis.
• Ze doen dingen of ze voelen zich alsof de gebeurtenis weer gebeurt.
• Ze lijden psychisch intens als ze iets zien of horen dat hen herinnert aan de traumatische gebeurtenis.
• Ze krijgen lichamelijke reacties als ze iets zien of horen dat hen herinnert aan de traumatische gebeurtenis.

Ze gaan dingen uit de weg die bij het trauma horen of ze laten afgestompte reacties zien. Dan herkennen ze zich in minstens drie van de volgende gevallen:

• Ze willen gedachten, gevoelens en gesprekken uit de weg gaan die horen bij het trauma.
• Ze willen activiteiten, plaatsen en mensen uit de weg gaan die hen herinneren aan het trauma.
• Ze kunnen zich een belangrijk stuk van het trauma niet meer herinneren.
• Ze hebben duidelijk minder zin om dingen te doen en hebben er geen belangstelling voor.
• Ze hebben het gevoel niet meer bij anderen te horen.
• Ze praten nauwelijks over hun gevoelens.
• Ze hebben het gevoel een beperkte toekomst te hebben.

Ze zijn prikkelbaarder geworden na de traumatische gebeurtenis. Dan herkennen ze zich in minstens twee van de volgende gevallen:

• Ze hebben moeite met inslapen of doorslapen.
• Ze zijn prikkelbaar, barsten af en toe in woede uit.
• Ze kunnen zich moeilijk concentreren.
• Ze zijn overdreven waakzaam.
• Ze zijn schrikachtiger.

Ze lijden behoorlijk door de PTSS en kunnen sociale dingen, het werk of andere belangrijke dingen niet meer goed doen. Ze hebben langer dan één maand last van bovenstaande verschijnselen.

Indien de verschijnselen korter dan één maand duren, dan spreken we over een Acute stress-stoornis.

Wat kun je tegen een PTSS doen?

Nadat de diagnose PTSS is gesteld door de huisarts of een psycholoog, wordt de behandeling bepaald op basis van de ernst van de klachten. In de periode vlak na het trauma krijg je tegenwoordig vaak het advies eerst even af te wachten hoe het verloop van de klachten zal zijn. Misschien herstel je vanzelf en is verdere behandeling onnodig. Wellicht kan een goed gesprek met vrienden en familie al veel goed doen. Ook kunnen adviezen over een gezonde leefstijl met regelmaat, rust, gezonde voeding en voldoende beweging helpen. Mocht dit onvoldoende werken, dan kan een psychologische behandeling voor je klachten een goede stap zijn.

Herken je je in de klachten van een PTSS, neem dan vrijblijvend contact met ons op of meld je aan voor behandeling. Lees hier verder over wat Aeffectivity doet bij de behandeling van deze stoornis. Als je meer wilt weten wat je zelf kunt doen tegen PTSS, lees dan hier verder.