Nederlander in Berlijn

okt 21, 2015 | Blog, Emigratie/expats

Nederlander in Berlijn

Nederlander in Berlijn

Hoe is het om te leven als Nederlander in Berlijn? Twaalf jaar geleden vertrok Martine naar Berlijn. Tweemaal eerder woonde ze in Oostenrijk, waardoor ze de Duitse taal goed beheerst. Nu woont ze samen met haar man, twee zoons (2 en 8) en stiefzoon (15) in het westen van Berlijn.

Nederlandse trekjes

Omdat ze in Oostenrijk heeft gewoond, ligt de taal haar goed en ging de overgang naar het nieuwe land relatief gemakkelijk. Van haar Nederlandse gebruiken werd ze zich in Duitsland pas bewust. “Je merkt dat je bepaalde dingen doet, omdat je die vanuit je eigen cultuur en normen en waarden hebt meegekregen. Deze normen en waarden blijken sterk in jezelf verankerd”. Tijdens de verbouwing van haar huis door een Duitse aannemer kwam haar eerste ergernis om de hoek kijken: “Ze zijn totaal niet zelfstandig! Bij elk plintje vragen ze aan mij hoe zij het aan moeten pakken, dat kan toch niet!” Uiteindelijk koos ze voor een Nederlands bedrijf die de klus klaarde. “Die communiceerden wel op de manier die ik gewend was”.

De Berliner Schnauze

Martine denkt dat de manier hoe mannen en vrouwen met elkaar omgaan mogelijk ook anders werkt in de Duitse cultuur. Dat merkt ze bijvoorbeeld tijdens een bezoek aan de supermarkt. “In Nederland maak ik vaak een grapje bij de kassa, of er nu een mannelijke of een vrouwelijke kassière achter de toonbank zit. In Berlijn gaan mensen niet op die manier met elkaar om. Als ik een grapje maak tegen een vrouw is dat oké, maar als ik dezelfde grap tegen een man maak, word ik raar aangekeken. Als vrouw wordt de deur voor je open gehouden, alsof je 50 jaar terug de tijd in gaat!” Ook vertelt ze dat het eerste contact met iemand in de winkel vaak afstandelijker is. “Bij de bakker zijn ze vaak kortaf en zeggen ze ‘ja?’ in plaats van ‘wat wilt u?’”. Die bruuske manier van communiceren staat in Berlijn bekend als de ‘Berliner Schnauze’.

Alles op een krijtbord

Ook in het schoolsysteem merkt Martine verschillen. “Het onderwijs is ouderwetser, zoals het bij ons 50 jaar geleden was: alles op krijtbord, niets op de pc”. Haar zoon in groep 5 kan naamvallen klakkeloos vervoegen, maar typen op een computer leren ze hem niet op school. “Ze gebruiken voor veel vakken geen boeken, maar stencils”.

Wacht af en observeer

Omgaan met dit soort verschillen vindt ze niet altijd even makkelijk. Martine’s advies aan de andere Nederlanders in Berlijn: ga er op een open manier mee om. “Besef je dat veel dingen op verschillende manieren kunnen”. Zelf neemt ze graag een observerende positie in. “Ik neem een afwachtende houding aan, waardoor ik voor mijn gevoel minder verantwoording hoef af te leggen. Op deze manier kan ik later een betere beslissing maken over wat ik ervan vind”.

Schrijven is mijn passie

Ook het delen van haar ervaringen door middel van schrijven helpt haar. De eerste jaren in Berlijn schreef Martine aardrijkskunde boeken voor een Nederlandse uitgever. Nu schrijft ze een blog over haar leven als Nederlander in Berlijn: www.berlijntje.nl. Ook richtte ze de Facebookgroep ‘Nederlandse mama’s in het buitenland’ op. “We hebben intussen meer dan 1100 leden. Omdat dit zo’n homogene groep is, leven de discussies enorm! Je leert van alles van elkaar. Bijvoorbeeld waar je Nederlandse kleding kan kopen, maar ook over andere gebruiken en andere culturen. Bij welke temperatuur zetten moeders bijvoorbeeld bij hun kind de muts op? Op die manier wordt je je erg bewust van je eigen cultuur”.

Ga de straat op

Ga je naar een ander land en wil je het land beter leren kennen? Probeer dan mensen te ontmoeten die eerder hetzelfde hebben gedaan. Martine’s overgang naar Berlijn ging relatief gemakkelijk. Zij kwam via de ambassade in contact met een dame die haar op de thee uitnodigde. Dat is nu een heel goede vriendin van haar. “Mijn vriendin was eerder naar Berlijn verhuisd en nam mij mee naar allerlei sociale evenementen. Zorg dat je zulke contacten opdoet of, in het geval van Berlijn: ga in ieder geval de straat op. Duitsers zijn erg aardig en gastvrij, zeker naar Nederlanders en dan is nieuwe contacten leggen geen enkele moeite”.

Sommige waarden neem je stiekem over

Wanneer ze haar zoon thuis ziet komen met zijn helm op, merkt ze dat ze toch meer Duitser is dan ze dacht. “In Nederland zou ik niet overwegen mijn kind een helm op te zetten op de fiets, maar hier neem ik Duitse normen en waarden over”. Ze heeft in Berlijn haar plek gevonden. “Niet alles is aangelegd en is niet elk kantje van de weg afgewerkt. Dit geeft mij een gevoel van vrijheid! Bovendien heb je hier echte (warme) zomers en echte (koude) winters, dus ik hoef niet meer terug!” Woon je als Nederlander in Berlijn? Bezoek ook een de website van een Nederlandse Vereniging ter plaatse.

Andere Berichten

Emigratie naar het Verenigd Koninkrijk

Emigratie naar het Verenigd Koninkrijk

Op een dag in 2018 realiseerde Andrew Legierse (33 jaar) zich dat hij door veranderende werkomstandigheden bij zijn werkgever meer dagen in Londen doorbracht dan in zijn eigen huis in Amsterdam of zijn werkplek in Utrecht.

Emigreren naar Roemenië

Emigreren naar Roemenië

Arjan, 56 jaar, is gaan emigreren naar Roemenië en woont met zijn vrouw in Laslău Mare, een dorpje in Roemenië samen met zijn twee honden, een kat, kippen en konijnen. Hij is gediagnosticeerd met twee psychiatrische aandoeningen en vertrok naar Roemenië voor rust en een gezonder leven.

Online therapie tijdens de coronacrisis

Online therapie tijdens de coronacrisis

Sinds 2013 is Aeffectivity therapy + coaching actief als online praktijk. We zijn de eerste praktijk in Nederland die online gesprekken combineert met online behandelmodules.

Emigreren naar Italië

Emigreren naar Italië

“We waren heel gelukkig toen we in 2014 gingen emigreren naar Italië: goede baan, mooi huis, vier prachtige gezonde kinderen”, vertelt Fijtje. Het valt meteen op dat Fijtje en haar man Michael erg ondernemend zijn, beide met een stevige persoonlijkheid en vol energie.

Emigreren naar Nieuw-Zeeland

Emigreren naar Nieuw-Zeeland

Erwin (26) was niet gelukkig in Nederland. “Ik was geregeld het pispaaltje, onzeker en kon er mijn draai niet vinden. De stress en de druk waren te groot. Niemand had gedacht dat ik überhaupt ooit uit huis zou gaan.”

Emigreren naar Zweden

Emigreren naar Zweden

Het is laat in de avond in Boston en ochtend in Shanghai wanneer ik met Kim skype over het emigreren naar Zweden. “Als meisje droomde ik al van een carrière bij een bekend Zweeds modebedrijf. Nadat ik een aantal jaar als grafisch ontwerper had gewerkt, trok ik de stoute schoenen aan.